بایگانی دسته ی اخبار خراسان شمالی

اسحاق خسروپناه، رئیس پروژه های حفاظت بهره برداری آبهای سطحی آب منطقه ای خراسان شمالی در گفتگو با عصر اترک، گفت: اینکه چرا یک سری از مناطق، مقبره، اماکن، آبادی های ما با نام های ائمه شناخته می شوند به تقدس آب به ویژه چشمه ها بر می گردد که به عنوان پسوند یا پیشوند اسم شخصی آورده می شود و این نامگذاری به خاطر ارادت به آن فرد یا شرایط خاص زمان بوده است.

خسروپناه اظهارکرد: چشمه علی دامغان، چشمه گل رامیان، همچنین چشمه ایوب پیغمبر بجنورد از این نمونه ها هستند که روایت های مختلفی برای هر کدام مطرح شده است و برحسب ارادت خاصی که به پیامبری یا شخص بزرگی داشته اند از نام آن شخص برای نامگذاری این چشمه ها استفاده شده است.

وی افزود: اینکه چرا چشمه ایوب پیغمبر به نام این پیامبر نامگذاری شده نیاز به تاریخ شناسی این منطقه دارد .

چگونگی به وجود آمدن چشمه ایوب

رئیس پروژه های حفاظت بهره برداری آبهای سطحی آب منطقه ای خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار عصراترک در رابطه با بررسی چگونگی شکل گیری چشمه آب گرم ایوب اظهار کرد: چشمه آب گرم ایوب در شمال شرق بجنورد و در طول جغرافیایی 57 درجه و 23 دقیقه و عرض جغرافیایی 37 درجه و 53 دقیقه قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه ایوب در منطقه خشک، سرد و کوهستانی واقع شده، ادامه داد: این منطقه در زونی به نام کپه داغ هزار مسجد قرار دارد که از روستای کلات مشهد شروع می شود و تا انتها خروجی استان در جنگل گلستان و بخشی به سمت مرزهای ترکمنستان بخش جرگلان ختم می شود.

خسروپناه گفت: برای اولین بار در سال 1368 چشمه آب گرم ایوب توسط شخصی به نام شاه بیک مورد بررسی قرار گرفت.

این مقام مسئول افزود: یکی از ویژگی های مهم این چشمه آب گرم واقع شدن در منطقه مرزی ایران و ترکمنستان است که می تواند به عنوان یک منطقه بین المللی قابل طرح و اجرایی شدن باشد.

خسروپناه با بیان اینکه براساس بررسی های انجام شده این منطقه از لحاظ پتانسیل آبی وضعیت قابل قبولی دارد، افزود: در دهه اخیر براساس آمار گرفته شده از هواشناسی خراسان شمالی حدود 390 میلی متر بارندگی در منطقه ثبت شده در حالیکه میانگین بارش در استان حدود 260 میلی متر است.

رئیس پروژه های حفاظت بهره برداری آبهای سطحی استان منشا شکل گیری چشمه های آب گرم را در سه دسته عنوان کرد و گفت: زمین گرمایی نوعی از نحوه شکل گیری چشمه های آب گرم است که به صورت جوی آبها از سطح زمین به عمق زمین نفوذ می کنند و بعد از ورود به زمین تحت تاثیر اعماق زمین و شکاف ها و گسل های منطقه گرم می شوند و مجدد به سطح زمین بر می گردند.

خسروپناه دسته دوم را چشمه های آب گرم ولکانیک دانست و ادامه داد: در این دسته از چشمه ها آب گرمای خود را از منشا آتشفشانی می گیرد و در مجاروت توده های آذرین گرم می شوند و به صورت گاز و بخار از زمین خارج می شود.

رئیس پروژه های حفاظت بهره برداری آبهای سطحی استان دسته سوم را تلفیقی از منشا جوی و ولکانیک معرفی کرد و بیان داشت: بررسی های انجام شده از زون کپه داغ هزار مسجد هیچ علائمی از سیستم ولکانیک در منطقه ایوب ندارد.

خسروپناه افزود: براساس تغییرات دمایی ثبت شده در منطقه ایوب کمترین دمای ثبت شده 31 درجه سانتی گراد در زمستان و بیشترین دمای ثبت شده 38 درجه سانتی گراد در تابستان بوده که این نشان می دهد تاثیرات تغذیه چشمه وابستگی به محیط بیرون دارد و نشان از منبع جوی می دهد.

وی خاطرنشان کرد: متوسط دمای گیفان و ایوب طی سال، یازده درجه سانتی گراد و دمای چشمه به صورت متوسط 35 درجه سانتی گراد است، باتوجه به اینکه چشمه های آب گرم جوی دارای دمای 35 تا 45 درجه و ولکانیک از 60 درجه تا حدود 90 درجه خواهد رسید، براساس این دما چشمه آب گرم ایوب منشا جوی دارد.

خسروپناه اضافه کرد: از لحاظ زمین شناسی منطقه ایوب دارای چهار سازند مهم تیرگان، سنگانه، سرچشمه و آیتامیراست که سازند تیرگان عمده ترین سازند کل خراسان محسوب می شود و بیشتر منابع آبی قابل توجه و استخراج را شامل می شود که از آهک تشکیل شده است.

این مقام مسئول با بیان اینکه در چشمه ایوب یکی از فرضیات این است که منطقه گسلی و مظهر چشمه از نوع گسلی است، عنوان داشت: چشمه ای که مظهر آن به صورت گسلی است آب داخل زمین بوده و یک گسل زمین را جابجا می کند و آب خارج می شود.

وی باتوجه به اینکه هدایت الکتریکی آب معدنی خوراکی بین 150 تا 350 میکروزیمنس بر سانتیمتر است، گفت: یکی از نکاتی که در چشمه ایوب مطرح است، هدایت الکتریکی نسبتا بالایی است که یک هزار و 100 میکرو زیمنس است و آب معدنی خوراکی محسوب نمی شود.

خسروپناه خاطر نشان کرد: مواد معدنی موجود در چشمه آب گرم ایوب باتوجه به اینکه آهکی است کلسیم، منزیم، سدیم و پتاسیم دارد که کلسیم و منیزیم مواد تشکیل دهنده سازنده آهک ها هستند و از لحاظ بررسی کیفیت آب نسبت کلسیم منیزیم بیانگر این است که آب بی کربنات است .

وی اشاره کرد: مواد محلول و گرمای آب می تواند برای درمان برخی بیماری ها از جمله رماتیسم، مشکلات مفصلی مفید واقع شود.

ظرفیت ژئوتوریسم مغفول مانده در ایوب

رئیس پروژه های حفاظت بهره برداری آبهای سطحی استان گفت: چشمه آب گرم ایوب در مقایسه با سایر چشمه های آب گرم کشور در بحث ژئوتوریسم باتوجه به آب دهی مناسب و بارشهای موجود در منطقه می توان برنامه ریزی خوبی برای آن در دستور کار قرار داد.

وی با اشاره به اینکه این چشمه در کمترین حالت 5 لیتر در ثانیه و در بهترین حالت 10 لیتر در ثانیه آب دارد، افزود: برای گام برداشتن در جهت پیش بردن این منطقه به سمت آب گرم هایی هم چون سرعین اردبیل با ساختن فضاهای سکونتی مناسب و توریستی در منطقه، بهره گیری از سوغات استان جهت تبلیغات و همچنین با توسعه بحث هتل داری می توان برای استان و منطقه علاوه بر ایجاد اشتغال به رونق و شناخته شدن استان کمک کرد.

خسروپناه اضافه کرد: این در حالیست که در این منطقه اکنون علاوه بر اینکه مسیر رفت و آمد در برخی قسمت ها مورد توجه قرار نگرفته ، از لحاظ اسکان مسافر نیز نهایتا از کانکس ها استفاده شده است.

وی خاطر نشان کرد: بعد مسافت نباید بهانه ای برای ناشناس ماندن این چشمه باشد چراکه این نقطه هم در مجاورت یک کشور همسایه و هم در مسیر بجنورد به مشهد قرار گرفته است.

وی ادامه داد: ایوب اکنون نه تنها در خارج از استان بلکه در داخل استان نیز خیلی شناخته شده نیست و دلیل مهم آن می تواند کوتاهی متولیان امر برای معرفی این چشمه دانست.

این مقام مسئول، آب دهی مناسب چشمه را عامل اصلی سرمایه گذاری در منطقه ایوب عنوان کرد و گفت: در منطقه علاوه بر ایوب چشمه های زیادی وجود دارد که یکی از مهم ترین آنها چشمه آب سرد رزقانه است که با جوشش 90 لیتر آب در ثانیه آب دهی بالایی دارد و اینها همه می توانند به ظرفیت سازی جهت جذب توریست در منطقه کمک کنند.

خسروپناه گفت: در استان خراسان شمالی دوهزار و 600 چشمه شناسایی شده که از این تعدادمی توان برای 64 چشمه از لحاظ معدنی و آب گرم سرمایه گذاری قابل توجهی داشت.

تهیه و تنظیم گفتگو: آرزو رحمانی